Làm Việc Tự Do Ở Đức Và 5 Điều Cần Biết

Làm việc tự do ở Đức, tại sao không? Chắc hẳn các bạn du học sinh, ai cũng từng ấp ủ và mong muốn trở thành một tiktoker, youtuber, blogger… chia sẻ cuộc sống và làm việc tại Đức. 

Nhưng các bạn đã hiểu hết về làm việc tự do ở Đức chưa? Hãy cùng CMMB tìm hiểu về điều này nhé!

Người Làm việc Tự Do (Freiberufler)

Là một freelancer ở Đức, bạn cần phải làm việc trong lĩnh vực có chuyên môn và cung cấp các dịch vụ có chuyên môn cho các doanh nghiệp hoặc người khác. Các nghề tự do phổ biến (Freie Beruf) của những người làm việc tự do ở Đức là nghệ sĩ, giáo viên, bác sĩ, kỹ sư, nhà khoa học, nhà phát triển phần mềm, nhà thiết kế, luật sư, cố vấn thuế và các chuyên gia độc lập lành nghề khác.

Làm Việc Tự Do Ở Đức Có Được Phép Không?

Có, miễn là bạn có giấy phép làm việc tự do, bạn đã đăng ký tại Đức và hoàn thành các kỹ năng công việc được liệt kê ở trên.

Làm Thế Nào Để Có Được Thị Thực làm việc tự do Ở Đức

Tùy thuộc vào quốc tịch của bạn, trở thành một freelancer ở Đức dễ dàng hơn hoặc phức tạp hơn. Đầu tiên, hãy xem ai cần thị thực tự do hoặc giấy phép làm việc tự do. Thường thì giấy phép làm việc tự do  ở Đức được gọi là thị thực tự do; tuy nhiên, cần phải phân biệt cả hai. 

Giấy phép lao động tự do còn được gọi là giấy phép cư trú để tự kinh doanh (Aufenthaltserlaubnis zur freiberuflichen oder selbstständigen Tätigkeit), cho phép người nước ngoài ở lại và sinh sống lâu dài tại Đức và kiếm sống bằng nghề tự do hoặc tự kinh doanh.

1. Ai Không Cần Visa làm việc tự do ở Đức Cũng Không Cần Giấy Phép Cư Trú?

Nếu bạn là công dân EU, EEA hoặc Thụy Sĩ, bạn không cần bất kỳ thị thực hoặc giấy phép cư trú cụ thể nào. Bạn chỉ cần chuyển đến Đức và đăng ký với cơ quan thuế.

2. Ai Chỉ Cần Giấy Phép Cư Trú?

Nếu bạn là công dân từ Hoa Kỳ, Canada, Úc, New Zealand, Nhật Bản, Israel hoặc Hàn Quốc, bạn không cần thị thực để nhập cảnh vào Đức. Bạn có thể chỉ cần đến Đức với tư cách khách du lịch và sau đó xin giấy phép cư trú để tự kinh doanh trong vòng ba tháng đầu tiên của bạn ở Đức.

3. Ai Cần Thị Thực Tự Do và Giấy Phép Cư Trú?

Nếu bạn là công dân của bất kỳ quốc gia nào khác, trước tiên bạn sẽ phải nộp đơn xin thị thực để tự kinh doanh và trong vòng ba tháng đầu tiên ở Đức, bạn sẽ phải thay đổi thị thực của mình để có giấy phép cư trú. 

Tất cả các đơn xin thị thực cần phải được thực hiện tại đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Đức, và tất cả các giấy phép cư trú tại Đức sẽ do văn phòng nhập cư (Ausländerbehörde) xử lý.

Yêu Cầu Đối Với Visa làm việc tự do Ở Đức

Để trở thành một người hành nghề tự do ở Đức, bạn cần cung cấp bằng chứng về các yêu cầu sau đối với cả thị thực hành nghề tự do và giấy phép cư trú để tự kinh doanh:

• Chứng minh tài chính ổn định để hỗ trợ sinh kế của bạn tại Đức. Đây có thể là bảng sao kê ngân hàng, nhưng cũng có thể là hợp đồng tương lai của các khách hàng có thể là người Đức.
• Khách hàng tiềm năng tại Đức và nhu cầu kinh tế đối với các dịch vụ của bạn. Chính phủ Đức sẽ chỉ cấp thị thực hoặc giấy phép hành nghề tự do cho những người có thể chứng minh rằng có nhu cầu về dịch vụ của họ ở Đức.

• Giấy phép hành nghề cho một số nghề tự do được quản lý, chẳng hạn như bác sĩ, luật sư, v.v. Chính phủ Đức cung cấp các bước đầu tiên để  kiểm tra xem bằng cấp của bạn có được công nhận ở Đức hay không . 
• Đủ điều kiện lương hưu nếu bạn từ 45 tuổi trở lên .
• Bạn sẽ cần phải có bảo hiểm y tế của Đức trước khi nộp đơn xin thị thực. 

Cách Đăng Ký Làm Freelancer Ở Đức

Khi bạn ở Đức, bạn đã đăng ký địa chỉ của mình và có giấy phép cư trú để làm việc tự do, bạn cần đăng ký với cơ quan thuế (Finanzamt). Bạn làm như vậy bằng cách điền vào một biểu mẫu dài bảy trang khá phức tạp có tên  Fragebogen zur steuerlichen Erfassung. 

Đó là một bảng câu hỏi cho việc đăng ký thuế của bạn, mà người Đức thậm chí còn khó điền đúng cách. Bạn có thể sử dụng dịch vụ của bên thứ 3 để hoàn thành. 

Trái ngược với Gewerbe tự kinh doanh, bạn không cần phải đăng ký kinh doanh tự do của mình với cơ quan quản lý thương mại.

Thuế VAT – Có Hay Không?

Trong quá trình đăng ký làm freelancer, bạn sẽ có tùy chọn yêu cầu số VAT trên bảng câu hỏi thuế. Việc bạn có cần tính thuế VAT (Umsatzsteuer) hay không tùy thuộc vào loại hình dịch vụ tự do mà bạn cung cấp và doanh thu ước tính trong hai năm đầu tiên. 

Các ngành nghề tự do như bác sĩ, nha sĩ và những người hành nghề phi y tế không phải tính phí và trả thuế VAT. Tuy nhiên, hầu hết các dịch giả tự do khác sẽ phải đối mặt với thuế VAT. 

Đặc biệt nếu bạn mới bắt đầu làm freelancer, rất khó để dự đoán bạn sẽ tạo ra bao nhiêu doanh thu trong năm đầu tiên. Nếu bạn kiếm được ít hơn 22.000 euro trong năm đầu tiên và không quá 50.000 euro trong năm thứ hai, bạn có thể chọn không tính phí và trả thuế VAT. Trong trường hợp này, bạn sẽ đủ điều kiện là chủ doanh nghiệp nhỏ (Kleinunternehmer). 

Tuy nhiên, bạn có thể chọn tính phí và thanh toán thuế VAT ngay từ đầu. Nếu bạn làm như vậy, bạn cần phải kiên định với quyết định của mình trong ít nhất năm năm.

Người làm việc tự do Ở Đức Phải Trả Bao Nhiêu Thuế?

Khi làm việc tự do ở Đức, doanh thu của bạn sẽ bị đánh thuế thu nhập chung, đây là loại thuế lũy tiến dao động từ 14 đến 42%. Tùy thuộc vào dự đoán và nghiệp vụ của bạn, cơ quan tài chính sẽ thông báo cho bạn biết liệu bạn có cần phải trả trước thuế hàng tháng, hàng quý hay hàng năm hay không. Để cân bằng giữa các khoản nộp trước thuế và thu nhập thực tế vào cuối năm, bạn cần phải nộp tờ khai thuế  trong vòng sáu tháng đầu năm.

Mặc dù có phần mềm thuế bằng tiếng Anh rất dễ sử dụng, nhưng lợi ích của việc thuê chuyên gia tư vấn thuế có thể lớn hơn chi phí của họ, vì họ có thể xác định các lĩnh vực để giảm thuế và tiết kiệm nhiều tiền cho bạn. 

Để hiểu rõ hơn về khoản thuế thu nhập bạn cần phải trả, bạn có thể sử dụng công cụ tính thuế thu nhập của Đức. 

Xem thêm: Tổng quan chính sách thuế ở CHLB Đức

Kế Toán Cho Người làm việc tự do Ở Đức

Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn các vấn đề về kế toán và ngân hàng với tư cách là một freelancer ở Đức.

Kế Toán Và Hóa Đơn Ở Đức

Khi làm việc tự do ở Đức, điều tối quan trọng là phải giữ cho bảng cân đối tài chính của bạn sạch sẽ và có trật tự . Bạn cần giữ tất cả các hóa đơn đến và đi, biên lai, tổng quan tài khoản ngân hàng, v.v., trong mười năm ở Đức, vì bạn luôn có thể bị kiểm tra trong thời gian này. 

Hóa đơn của bạn phải chứa các thông tin sau để hợp lệ:

• Tên đầy đủ (doanh nghiệp) và địa chỉ của khách hàng của bạn
• Tên đầy đủ và địa chỉ của bạn 
• Ngày của hóa đơn
• Số của hóa đơn (bạn chỉ định số và bạn không bao giờ có thể có hóa đơn với cùng một số)
• Số thuế hành nghề tự do của bạn
• Số VAT của bạn và số VAT khách hàng của bạn (nếu có)
• Mô tả về dịch vụ được hiển thị
• Số tiền ròng
• Số tiền VAT nếu bạn không phải là Kleinunternehmer
• Tổng giá và ngày đến hạn thanh toán

Ngân Hàng Cho Người làm việc tự do Ở Đức

Về phương diện ngân hàng, bạn nên có một tài khoản ngân hàng tự do riêng và tài khoản ngân hàng tư nhân của mình. Có hai lý do chính cho nó. 

Thứ nhất, đây là cách duy nhất để có một cái nhìn tổng quan rõ ràng về chi phí kinh doanh và thu nhập của bạn mà không bị lẫn lộn chi phí cá nhân, đây là bước số một để ghi sổ kế toán dễ dàng.

Thứ hai, hầu hết các ngân hàng cung cấp tài khoản ngân hàng cho mục đích sử dụng cá nhân đều loại trừ việc sử dụng cho mục đích kinh doanh trong các điều khoản và điều kiện của họ, có nghĩa là tài khoản ngân hàng của bạn có thể bị đóng và tạm ngưng từ ngày này sang ngày khác vì bạn vi phạm các điều khoản. Rõ ràng, bạn không muốn điều này xảy ra, vì vậy hãy tách biệt công việc và niềm vui khi liên quan đến ngân hàng. 

Bảo Hiểm Cho Người làm việc tự do Ở Đức

Khi sống ở Đức, bạn cần phải có một số bảo hiểm. Khi làm việc tự do ở Đức, bạn có thể muốn cân nhắc thêm một vài khoản bảo hiểm nghề nghiệp lên trên những khoản chỉ bảo hiểm cho cuộc sống riêng tư của bạn. 

Bảo Hiểm Sức Khỏe Cho Người làm việc tự do Ở Đức

Bất kỳ người nào sống ở Đức đều phải có bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, không giống như nhân viên, những người chỉ phải trả 50% phí bảo hiểm y tế, vì người sử dụng lao động chi trả 50% còn lại, bạn sẽ phải tự chi trả 100% chi phí bảo hiểm y tế khi là một người làm việc tự do. 

Bảo Hiểm Trách Nhiệm Nghề Nghiệp Cho Người làm việc tự do ở Đức 

Mặc dù bảo hiểm trách nhiệm tư nhân bao gồm những thiệt hại mà bạn gây ra cho bên thứ ba, nhưng nó không bao gồm những thiệt hại do dịch vụ chuyên nghiệp mà bạn cung cấp cho ai đó. Rủi ro này chỉ có thể được bảo hiểm bằng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp (Berufs Haftpflichtversicherung), còn được gọi là bảo hiểm bồi thường nghề nghiệp. 

Tùy thuộc vào nghề nghiệp tự do của bạn hoặc dịch vụ mà bạn cung cấp, bạn có nghĩa vụ pháp lý phải có bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Ví dụ, điều này áp dụng cho các bác sĩ, dược sĩ và luật sư. 

Có Thể Làm Việc Tự Do Ở Đức Khi đang Làm Việc toàn thời gian không?

Có, miễn là giấy phép lao động của bạn cho phép bạn. Tuy nhiên, làm việc tự do như một công việc phụ (neben berufliche Selbstständigkeit). Điều đó có nghĩa là bạn không nên làm việc tự do ở Đức quá 18 giờ một tuần và thu nhập từ việc làm tự do của bạn không được nhiều hơn thu nhập từ công việc toàn thời gian của bạn. 

Hãy chắc chắn kiểm tra hợp đồng làm việc của bạn, dù thường xuyên hay không, bạn cần phải được cấp trên cho phép bằng văn bản để được phép làm việc tự do. Cho dù bạn là người làm việc tự do ở Đức hay toàn thời gian, các bước của hướng dẫn này để đăng ký, ghi sổ kế toán, v.v., vẫn giống nhau. 

Như vậy, làm việc tự do ở Đức so với Việt Nam là không giống nhau. Đức có những quy định khắt khe hơn cũng như đảm bảo lợi ích của người lao động. Thông qua bài viết này, CMMB mong rằng bạn đã hiểu hơn về làm việc tự do ở Đức. Và cũng đừng ngần ngại thử sức với công việc này tại Đức nhé! Biết đâu bạn lại trở thành 1 KOLs lớn thì sao nhỉ? 

CMMB chúc các bạn học tập và làm việc thành công!